Benschop
Door Bartho Hendriksen
Benschop strekt zich uit langs de kaarsrechte Benschopperwetering die de Lopikerwaard doorsnijdt. De bebouwing begint al ten westen van IJsselstein en eindigt na negen kilometer bij de buurtschap Polsbroek. Tussen het Boveneind en Benedeneind ligt het Dorp, de kern van het eigenlijke laagveendorp.
Omstreeks 1200 werd met steun van de heren van IJsselstein een kerk gebouwd. Rond het dorpsplein voor de kerk ontstond in de loop er tijd een kleine kern met een pastorie, school, rechthuis en enige winkeltjes en werkplaatsen van ambachtslieden. Ook nu nog is dit vriendelijke plein met zijn leilinden en dorpspomp het hart van Benschop.
Dorpsplein
De gedenksteen op het hoekpand herinnert aan de schrijver Herman de Man. Zijn ouders hadden hier een kleine winkel. In 1910 verhuisde de familie naar Oudewater. De Man schreef voornamelijk streekromans die zich voor een groot deel afspeelden in de Lopikerwaard. In 1986 hield de televisieserie Het wassende water, gebaseerd op zijn bekendste roman, Nederland gekluisterd aan de buis. De eerste steen van het theekoepeltje werd in 1828 gelegd en heeft altijd tot het hoekhuis behoord. De Grote of Sint-Nicolaaskerk ligt wat achteraf. Tegen de zijgevel is een fraaie zonnewijzer aangebracht. Je kunt via het kerkhof een rondje om de kerk maken. ‘Godsakker’ staat er boven het toegangshek en bij het verlaten van het kerkhof zijn de indringende woorden ‘Zijt ook gij bereid’ te lezen.
Het huis op de andere hoek draagt het wapen – ‘van goud met een fasce van sabel, eene geëchequeteerde bande van twee tieres van keel en zilver brocherende over het geheel’ – van Benschop. Op deze plek stond tot 1989 het gemeentehuis.
Sint -Victorkerk
Vanaf het plein is de Sint-Victorkerk aan de overkant van het water te zien.
In 1887 kregen de katholieken in Benschop een nieuwe stenen kerk ter vervanging van een houten noodkerkje. De kerk werd ontworpen door Alfred Tepe (1840-1920). De architect wordt vaak in één adem genoemd met de tot ver over onze grenzen bekende P.J.H. Cuypers (1827-1921), bouwmeester van onder andere het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam. Beide waren meesters van de neogotiek. De deur staat open en je kunt binnen een kaarsje opsteken in de Mariakapel en een blik werpen op het kleurrijke interieur. Rond de kerk is een spiritueel rustpunt ontwikkeld. De stiltetuin met waterpartij oogt op deze vroege lentedag nog wat kaal maar zal later in het voorjaar bezoekers en recreanten rust en spiritualiteit bieden.
Rondje Benschop
Bij de brug staat een informatiepaneel van het Wandelroutenetwerk Utrecht. We besluiten tot een korte wandeling rond Benschop. De wandeling gaat voor een groot deel over onverharde paden door het open polderlandschap van de Lopikerwaard. We lopen langs Huis Zeldenrust, een voornaam herenhuis uit het begin van de 19de eeuw.
Bij de buren buitelen de lammetje over elkaar heen, terwijl opgewonden sprongetjes maken. Op deze vroege lentedag zet de schapenboer de deuren van de schuur open en mogen de schapen en lammeren naar buiten om te genieten van de zon en het jonge gras.
Langs de wetering staan tal van historische boerderijen. Om een van de mooiste boerderijen uit de streek te zien moet je een flink stuk lopen naar het Benedeneind Zuidzijde 279. Hier staat een langhuisboerderij uit 1561 waarvan de voor- en achtergevel nog grotendeels authentiek zijn. Bij een langhuisboerderij heeft het woon- en bedrijfsgedeelte één doorlopende kap. Ook is er nog een 17de-eeuwse betegelde schouw en een in vrijwel oorspronkelijke staat verkerende deel te zien
Afgesloten pad
Bij knooppunt 48 wacht een onaangename verrassing. Een groot bord meldt dat het wandelpad tussen 15 november en 1 juni gesloten is om de foeragerende ganzen in de winter en de broedende weidevogels in het voorjaar niet te verstoren. Een prima maatregel maar jammer dat het niet op het informatiepaneel vermeld stond. Een beetje teleurgesteld lopen we terug naar café ’t Plein voor een kopje koffie.
